Avropalı alimlər torpağa həyat verirlər
Bir qrup avropalı alim İspaniya ilə Portuqaliya arasında sərhədyanı zonada üzvi kompost (bitki və heyvan tullantılarından hazırlanan üzvi gübrə) və texnogen torpağın (süni yaradılmış torpaq qatqıları) köməyi ilə ərazinin sağlamlaşdırılması üzərində işləyir. Artıq əldə olunmuş nəticələr, xüsusilə köhnə mis mədəninin yaxınlığında atılmış torpaqların dirçəlməsi xoş təəssürat yaradır. Professor Felippe Masiasvaskesin dediyinə görə, "burada nə ot, nə də bir kol bitirdi. Hazırkı otlar isə texnogen torpaqda bitirilmişdir”. Alimlər qarşılarına qoyduqları məqsədə - ağacların bitməsinə, təbiətin yenidən oyanmasına nail ola bilmişlər.
Avropanın "Res2Valhum” layihəsi Portuqaliyanın üç, İspaniyanın dörd şəhərini birləşdirir. Layihə yeddi tərəfdaş təşkilatın qüvvəsi ilə həyata keçirilir. Bunlar texnogen torpaq, yaxud üzvi kompost istehsal edən beş şirkət və iki universitet laboratoriyasıdır. Proqramın ümumi büdcəsi 2 milyon avrodan çoxdur.
Santyaqo-de-Kompostela Universitetinin laboratoriyasında tədqiqatçılar kompostu müxtəlif qrup üzvi tullantılardan – məişət tullantısı, peyin və yosundan hazırlayırlar. Nəticələr alimləri ruhlandırır: kompost əldən düşmüş torpaq sahələrinə həyat verməyə qadirdir.
Proqramın əlaqələndiricisi Sara Lopes deyir: "Məsələn, biz sahilə atılmış yosunu yığırıq. Çoxları bunun heç nəyə lazım olmadığını fikirləşirlər. Lakin bu, belə deyil. Yosun kompostun tərkibində vacib qida elementinə çevrilərək ikinci həyatını qazanır”.
Layihənin iştirakçıları tədqiqat və eksperimentlərin nəticələrini mübadilə edirlər. Portuqaliyanın "Lipor” qrupu Portudan və yaxınlıqdakı yaşayış məntəqələrindən daxil olan tullantıların toplanması və emalı ilə məşğul olur. Onu digər inqrediyentlərlə qarışdırırlar və alınan kompost yeraltı anbarlarda tam "yetişir”. Müəssisə ildə 12 min tonadək kompost hazırlayır.
Mühəndis Susanna Lopeş diqqəti müvafiq avadanlığın olmasının əhəmiyyətinə yönəldir. O bildirir ki, lazımi avadanlıq üzvi tullantıları bərpa etməyə və sonradan torpağa qaytarmağa imkan yaradır. Bu cür kompost həm də karbonu udmağa qadirdir.
Bu sərhədyanı regionun mütəxəssisləri hesab edirlər ki, tullantıların diqqətlə sortlaşdırılması və düzgün emalı əldən düşmüş torpaqlara həyat gücünü qaytarmağa imkan verəcək.
Digər Xəbərlər
QƏZETİN ÇAP VERSİYASI
XƏBƏR LENTİ Bütün xəbərlər
Gürcüstanda ölüm halları artır - Statistika
28 Mart
Cənubi Afrika Respublikasının Prezidenti Matamela Siril Ramafozadan
28 Mart
Kənd Təsərrüfatı Nazirliyinin aparat rəhbəri Biləsuvarda vətəndaşları qəbul edib
28 Mart
Bayden Trampı 3 faiz fərqlə qabaqlayır - SORĞU
28 Mart
ABŞ Nümayəndələr Palatasının heyəti Türkiyəyə gələcək
28 Mart
“Hər an sülh əldə etmək mümkündür” - Olaf Şoltsdan Ukrayna açıqlaması
28 Mart
Latviyanın xarici işlər naziri istefa verib
28 Mart
İŞİD real təhlükədir - Blinken
28 Mart
AzTU Türkiyə universitetləri və istehsalat müəssisələri ilə əməkdaşlıq əlaqələrini genişləndirir ...
28 Mart
YAP Səbail rayon təşkilatı Azərbaycanlıların Soyqırımı Günü ilə əlaqədar anım tədbiri keçirib ...
28 Mart
DİQQƏT ÇƏKƏNLƏR
Bütöv Azərbaycanın Zəfər tonqalı20 Mart 2024
Parçalanmış dünyanın bərpasına töhfə19 Mart 2024
QHT-lərin maliyyə tələbi Agentliyin illik qrant büdcəsindən 4 dəfə çoxdur - MÜSAHİBƏ18 Mart 2024
Prezident İlham Əliyev və NATO-nun Baş katibi Yens Stoltenberq mətbuata bəyanatla çıxış ediblər YE...17 Mart 2024
Fransa növbəti dəfə ifşa olundu16 Mart 2024
ÇOX OXUNANLAR
Xoş niyyətlər bayramı20 Mart 2024
Azərbaycan Qafqazda sülhü də bərqərar edəcək19 Mart 2024
Prezident İlham Əliyev Xankəndi şəhərində Novruz tonqalını alovlandırıb və Azərbaycan xalqını bayram...18 Mart 2024
Natəvanın heykəlinə qarşı vandalizm Fransa tarixinin utancverici hadisəsidir17 Mart 2024
Bakı Forumunda Azərbaycanın COP29-a evsahibliyi etməsi dəstəkləndi16 Mart 2024
Hücum diplomatiyasından hücum taktikasına14 Mart 2024
OXUCU MƏKTUBLARI
NƏŞRLƏRİMİZ
BAŞ REDAKTORDAN
Hamımızın Azərbaycan adlı bir Vətəni var! Qoynunda dünyaya göz açdığımız, minbir nemətindən dadıb isti qucağında boya-başa çatdığımız bu əvəzolunmaz diyar azərbaycanlı adını qürur və iftixarla daşıyan hər kəs üçün müqəddəs və ülvidir.
Müzəffər Ali Baş Komandan İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə Azərbaycan Ordusu Vətən müharibəsində zəfər çalaraq erməni işğalçılarını kapitulyasiyaya məcbur etdi, düşməni qovaraq ərazi bütövlüyünə nail oldu.
Bununla da Azərbaycan yeni inkişaf dövrünə qədəm qoydu.
Bu dövrdə dünyada mürəkkəb və ziddiyyətli proseslər davam etməkdədir!
Hələ də dünyada ədalətsizliklər mövcuddur!
Hələ də dünyada ikili standartlar var!
Hələ də dünyada güclülər zəiflərin haqqını tapdalamaq istəyir!
Odur ki, biz daima güclü olmalıyıq.
Güclü olmağın əsas şərti isə bizim birliyimizdir!
Dünyanın harasında yaşamağımızdan, hansı sahədə çalışmağımızdan asılı olmayaraq, əlbir və əlaqəli fəaliyyət göstərməyi bacarmalıyıq.
Azərbaycan naminə, onun dünyada yeri, yüksək nüfuzu uğrunda daim birlikdə mübarizə aparmalıyıq.
Yalnız bu halda anamız Azərbaycanı qoruya, yüksəldə və hamımız üçün qürur mənbəyinə çevirə bilərik.
Ulu yurdumuzun adını daşıyan "Azərbaycan" qəzeti də bu amala xidmət edir.
Əziz azərbaycanlılar! Sizi Azərbaycan naminə, övladlarımızın firavan və xoşbəxt gələcəyi uğrunda əlbir və əlaqəli fəaliyyətə çağırıram!